ZWANENBURG GELEGEN AAN DE BUSSUMERSTRAAT
Plattegrond van de stadsboerderij aan de Bussumerstraat . Situatie in 1832
(na 1918 huisnummers 27-29, 31,
____________________________________________________________
VAN RUYSDAEL TOT
ZWANENBURG
Een Naardense
vestingboerderij
Aan de Gooiersgracht te
Blaricum lag ooit de hofstede Ruysdael. In de 17e eeuw noemden afstammelingen van deze hofstede
zich Ruysdael. Een van deze familie was in de 18e eeuw eigenaar van een boerderij
in de Bussummerstraat te Naarden.
Na hem bewoonden vele andere families deze boerderij. In de
19e eeuw werd veehouder Gerrit Zwaan eigenaar. Hij liet op het hek van de inrit
naar zijn erf de naam Zwanenburg aanbrengen. Dit hek was gelegen aan de
Bergstraat, ter plaatse van de huidige woning St. Annastraat 44. Het hek
verdween omstreeks 1900 na de bouw van zes woningen. De inrit werd verplaatst
naar een nog steeds bestaande steeg. De
boerderij werd het laatst bewoond door de familie H.W. de Gooijer-Post in de
jaren 1927 - 1967, daarna volgde de sloop. Te beginnen met de vroegst
(gevonden) eigenaar volgt een relaas van
bewoners en gebruik van deze boerderij. Het is onbekend of de 'huismanswoning'
van ouds her een naam droeg.
Mogelijk duikt in de toekomst
een oudere boerderijnaam op, tot die tijd blijft de naam Zwanenburg
gehandhaafd.
Naardense Ruysdael's
De 17e eeuwse schepen Jacob
Jacobsz van Ruysdael uit Naarden trouwde driemaal. Twee zoons Jacob en Job
werden in Naarden gedoopt, maar alleen zoon Jacob werd in het testament van
zijn vader genoemd. Einde 17e, begin 18e eeuw woonden er nog Ruysdael-nazaten
in Naarden. Mogelijk verliep hun afstamming als volgt:
De eerder genoemde broer
Gerrit had een zoon Jan Gerritsz Ruysdael. Een jaar na het overlijden¬ van
vader Jan trouwde Aert Jansz in 1688 Rooms katholiek met Aafje Jans. In 1717
bezat en bewoonde het echtpaar Aert en Aafje de in 1967 afgebroken boerderij in
de Bussummerstraat. Uit hun huwe¬lijk zijn twee zoons bekend, Quilielmus en
Jan, zij erfden na het over¬lijden van hun ouders een aantal huizen in Naarden.
Quilielmus oftewel Willem werd pastoor te Muiden. Jan Aartse Ruisendaal
overleed in 1726 en liet zijn kinderen Aart en Emerentia enkele huizen in
Naarden na. Hieronder was een huis in de Peperstraat en de boerderij
(Zwanenburg) in de Bussummerstraat. Aart
Janse Ruijsendaal kocht van zijn 'heeroom' Willem een huis en een grutterij in
de Gasthuysstraat met een achterom naar de St. Annastraat. (ter plaatse van
Turfpoortstraat) Als erfgooier liet Aart
soms een dan wel twee paarden op de meent grazen, mogelijk gebruikte hij ze
voor een rosmolen in de grutterij. Hij
trouwde te Muiden in 1732 met Gertrudis Rijcken de Beer en overleed in 1781.
Van dit echtpaar zijn, vol¬gens lokale genealogen, geen afstammelingen
bekend.
Zwanenburg familie
Bossenbroek
Nicolaas Guykingh stamde uit
een familie van Naardense notabelen. Hij was dominee in Amersfoort. De
boerderij 'Zwanenburg' had hij geërfd of gekocht van Casparis Guykingh. Na het
overlijden van Nicolaas verkocht zijn weduwe Geertruida Theodora Logen op 30
november 1784 de boerderij aan Bartel Jansz Bossenbroek. Waarschijnlijk woonde
Bartel eerst in Vaasen (Gelderland), want daar werd in 1752 zijn zoon Jan
geboren. Bartel kwam mogelijk als
weduwnaar naar Naarden, want hij trouwde daar 1783.01.03 met Gerritje Spaan.
Jan (uit het eerste huwelijk ?) werd in 1805 eigenaar en staat in de volkstelling
van 1811 vermeld als 'Boer'. Jan Bartelsz Bossenbroek huwde Johanna Ram. Op
1794.09.29 kregen zij zoon Bartel, die op 1826.06.16 Jan's overlijden aangaf. Bartel was op
1821.04.29 gehuwd met de 25-jarige Jacoba Verhoef uit Amersfoort. Hij stond
toen ingeschreven als veehouder. Volgens het kadaster uit 1832 was hij eigenaar
van perceel G 370. Later erfde hij ook de percelen G 371 en G 372 van zijn
moeder. Zijn dochter Johanna werd
geboren op 1829.01.12 en dochter Jannetje op 1833.07.15. Na het overlijden van
hun ouders erfden de twee dochters de
boerderij. Johanna huwde Gerrit Zwaan (geb. 1825.11.28 te 'sGraveland). Beiden
gingen wonen op de boerderij, waarvan Gerrit het toegangshek aan de Bergstraat
opsierde met de naam 'Zwanenburg'.
. Jannetje huwde 1854.09.27, eerst de stalhouder Dirk de
Beus. Na zijn overlijden op 1865.11.30
zette zijn weduwe de stalhouderij voort tot 1867. Haar zus Johanna overleed
1866.11.11. In 1867 verkocht weduwe
Jannetje de stalhouderij en trouwde met haar zwager de weduwnaar Gerrit Zwaan. Het echtpaar bezat
nu de percelen G 370, 371 en 372. In 1872 werden deze percelen verenigd tot
perceel G 809. De huisnummers waren voor 1880: nr. 172, stal; nr. 172a, schuur;
nr. 173 woonhuis.
April 1898 verkocht Gerrit,
uit naam van zijn vrouw, de boerderij, erf en tuin aan aannemer Martinus Pieter van Wettum. Deze
aannemer bouwde op de tuin, grenzend aan de Bergstraat, een rijtje van zes ‘onderofficierswoningen'.
Waar eens het toegangshek stond, staat nu woning nr. 44. Tijdens graafwerk op
het plaatsje aldaar, kwamen er veldkeitjes van het wagenpad boven. Een reeds
bestaande steeg ( G 385) werd de nieuwe toegang tot de boerderij.
Eerst overleed Gerrit Zwaan
en daarna Jannetje in 1910 te Bussum. Nu kwam de boerderij in handen van Bartel
de Beus, waarschijnlijk als huurder van Martinus Pieter van Wettum. Bartel was
de zoon uit Jannetjes eerste huwelijk. Hij huwde in 1890 met Jannetje van Eeden
en staat in de adreslijst van 1915. Zijn adres was Bussummertstr. 255
(Zwanenburg) en zijn beroep 'vrachtrijder'. Ook bleek hij, buiten zijn paarden,
ook koeien te houden. Op donderdag 24 augustus 1922 hield
deurwaarder Harshagen uit Bussum een openbare verkoping van onroerende
boerderij goederen van Bartel de Beus. Aan vee werd verkocht: 6 melk- en 2
vette koeien; 3 pinken; een fokkalf en 1 zwart merriepaard van 9 jaar. Verder
vervoermiddelen: 2 Amsterdamsche sleeperswagen voor een last van 4 ton; 4
landwagens; 2 gierbakken; 2 kruiwagens; 1 hondenkar. Landbouwgereedschap: 2
ploegen; 2 eggen, melk- kaas- en bouwgereedschap. Een partij hooi en een
wagenloods.
Bartel de Beus was zo dik,
dat er in de Vesting grapjes over gemaakt werden. Men zei: "De Kippenbrug
is versperd, want de Beus zit klem tussen de leuningen". Hij bleef tot
omstreeks 1927 in de boerderij wonen.
Bijna 150 jaar hadden afstammelingen van Bartel Bossenbroek (* ca. 1730)
op deze plek gewoond. Daarna was de boerderij in gebruik bij veehouder Herman
de Gooijer, die zijn bedrijf er tot 1967 uitoefende. De gemeente Naarden was
inmiddels eigenaar geworden van de boerderij. Zonder overleg vooraf werd de
huur in 1967 opgezegd en was de Gooijer
gedwongen met zijn bedrijf te stoppen, daarna volgde de sloop.
ZWANBOSB.GOY
afgeleid van
NZWAN18&.20E
22.06.2001
Verponding Naarden 1733
Bussummerstraat ZZ 233 huijs 2 woningen Casparis Guijking verhuurd
_____________________________________________
HISTORISCHE STARTPAGINA OVER HET GOOI, GOOIERS EN ERFGOOIER.
_____________________________________________
HISTORISCHE STARTPAGINA OVER HET GOOI, GOOIERS EN ERFGOOIER.